14 lat
doświadczenia

Kwalifikacyjne kursy zawodowe dla kierowców – jak zdobyć uprawnienia i zacząć pracę?

28.02.2025

Zdobycie świadectwa kwalifikacji zawodowej dla kierowców ciężarówek i autobusów otwiera drogę do wykonywania przewozów zarówno towarów, jak i osób. Wymagania dotyczące transportu stale się zmieniają, a kandydaci planujący pracę w tej branży muszą spełnić określone kryteria. Jednym z nich jest właśnie ukończenie kursu zawodowego, który stanowi niezbędny element procesu zdobywania uprawnień, a niezrealizowanie go uniemożliwia prowadzenie pojazdów w celach zarobkowych.

Zatem, na jaki konkretnie kurs warto się zapisać, aby zdobyć potrzebne uprawnienia? Ile trwa cały proces? Jakie dokumenty będą potrzebne? Przygotowany przez nas w tym celu artykuł rozwieje wszelkie wątpliwości i pomoże rozeznać się w tym, jak przejść przez tę złożoną procedurę, by móc rozpocząć pracę jako zawodowy kierowca.

Samochody JAZDAM

Co to jest świadectwo kwalifikacji zawodowej?

Świadectwo kwalifikacji zawodowej potwierdza, że kierowca spełnia wymagania niezbędne do wykonywania przewozu drogowego w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami. Dokument ten wydawany jest po ukończeniu odpowiedniego kursu oraz zdaniu egzaminu sprawdzającego znajomość zagadnień związanych z bezpieczeństwem ruchu, organizacją transportu i zasadami eksploatacji pojazdów. Uzyskanie świadectwa staje się zatem swoistym potwierdzeniem tego, że kierowca posiada aktualną wiedzę teoretyczną i praktyczne przygotowanie do wykonywania pracy w zawodzie.

Podstawa prawna

W 2006 roku wprowadzono nowe przepisy w Ustawie o transporcie drogowym, które określiły obowiązek posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej dla kierowców wykonujących przewozy drogowe w ramach działalności zarobkowej. Zmiany miały na celu dostosowanie norm krajowych do standardów unijnych wynikających z dyrektywy 2003/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.

Kolejna istotna rewolucja prawna miała miejsce w 2022 roku, kiedy posiadanie świadectwa w formie elektronicznej stało się koniecznością. Zostało to wprowadzone dzięki Profilowi Kierowcy Zawodowego (PKZ), który stanowi cyfrowy dokument zawierający informacje o aktualnych kwalifikacjach i odbytych szkoleniach.

Kwalifikacyjne kursy zawodowe – dla kogo są przeznaczone?

Obowiązek uzyskania świadectwa spoczywa na kierowcach posiadających prawo jazdy kategorii C, C+E, D oraz D+E zamierzających prowadzić pojazdy przeznaczone do przewozu osób lub rzeczy.

W przypadku nowych kierowców wymagane jest ukończenie kwalifikacji wstępnej, natomiast osoby mające już doświadczenie zawodowe muszą odnawiać swoje uprawnienia poprzez cykliczne szkolenia okresowe. Brak ważnego świadectwa skutkuje niemożnością wykonywania przewozów oraz grozi konsekwencjami prawnymi, w tym karami finansowymi.

Kwalifikacyjne kursy zawodowe – pełna lista

Kwalifikacja wstępna

Kurs kwalifikacji wstępnej jest podstawowym szkoleniem, które muszą przejść osoby dopiero zaczynające pracę jako kierowcy zawodowi. Minimalny wiek, od którego można do niego przystąpić, to 18 lat. Jest on przeznaczony dla osób, które nie ukończyły jeszcze 21. rok życia i starają się o prawo jazdy kategorii C lub C+E, lub dla kursantów niemających 24 lat i robiących prawo jazdy kategorii D albo D+E. Czas trwania szkoleń zawodowych z kwalifikacji wstępnej w naszym ośrodku w Bydgoszczy wynosi łącznie 280 godzin teoretycznych i praktycznych zajęć.

Kwalifikacja wstępna przyspieszona

Kursy zawodowe z zakresu kwalifikacji wstępnej przyspieszonej są wersją skondensowaną standardowego szkolenia, przeznaczoną dla osób, które już posiadają doświadczenie w prowadzeniu pojazdów, na przykład dzięki pracy w branżach transportowych. Minimalny wiek do jego rozpoczęcia to 21 lat (dla osób posiadających prawo jazdy kategorii C, C+E) lub 24 lata (dla kierowców kat. D i D+E). Czas trwania kursu uzupełniającego wynosi 140 godzin (teoria + praktyka).

Kwalifikacja wstępna uzupełniająca

Kurs kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przeznaczony jest dla kierowców, którzy już posiadają uprawnienia zawodowe w jednej z kategorii (np. C, C+E, D, D+E), ale chcą rozszerzyć je o inną kategorię prawa jazdy. Może to być np. osoba, która ukończyła szkolenie z kwalifikacji wstępnej dla kategorii C (przewóz rzeczy) i teraz pragnie zdobyć upoważnienie na kategorię D (przewóz osób), lub odwrotnie. Kurs składa się łącznie z 70 godzin teorii i praktyki.

Program kursu jest skierowany głównie do osób, które nie ukończyły wymaganego wieku:

  • Jeśli ktoś uzyskał prawo jazdy kategorii C lub C1 po dniu 10 września 2009 roku i wcześniej przeszedł kurs kwalifikacji wstępnej lub przyspieszonej w zakresie prawa jazdy kategorii D, D1, D+E lub D1+E, ale nie ukończył jeszcze 21. roku życia – może przystąpić do kwalifikacji wstępnej uzupełniającej.
  • W przypadku osób, które uzyskały prawo jazdy kategorii D lub D1 po dniu 10 września 2009 roku i przeszły kurs kwalifikacji wstępnej w zakresie kategorii C, C+E, C1 lub C1+E, a nie ukończyły jeszcze 24. roku życia – również mają możliwość wzięcia w nim udziału. Jedynym wyjątkiem mogą być osoby wykonujące przewozy na liniach regularnych, których trasa nie przekracza 50 km.

Kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona

Kierowcy zawodowi chcący szybko rozszerzyć swoje uprawnienia na inny zakres przewozu, mogą skorzystać z kursu kwalifikacji wstępnej uzupełniającej w wersji przyspieszonej. Jest to opcja dla osób, które ukończyły kwalifikację wstępną lub kwalifikację wstępną przyspieszoną w jednej kategorii i zamierzają zdobyć uprawnienia w drugiej – np. z transportu rzeczy na transport osób lub odwrotnie.

Aby skorzystać z tej formy szkolenia, należy spełniać wymagania wiekowe analogiczne do kursu kwalifikacji wstępnej przyspieszonej:

  • 24 lata dla osób uzyskujących uprawnienia w zakresie kategorii D, D+E;
  • 21 lat dla osób ubiegających się o uprawnienia w zakresie kategorii C, C+E.

Kurs przyspieszony składa się z 35 godzin teoretycznych i praktycznych zajęć.

Szkolenia okresowe dla kierowców zawodowych

Regularne odnawianie kwalifikacji jest nieodłącznym elementem pracy zawodowego kierowcy. Przepisy wymagają, aby co 5 lat przechodzić szkolenie okresowe, które pozwala na przedłużenie uprawnień do wykonywania przewozu drogowego. Ma to na celu przypomnienie obowiązujących przepisów, a także aktualizację wiedzy z zakresu bezpieczeństwa na drodze oraz obsługi pojazdów zgodnie z nowoczesnymi standardami.

Szkolenie okresowe nie wymaga zdawania egzaminu państwowego. Składa się wyłącznie z 35 godzin zajęć teoretycznych, podzielonych na pięć modułów tematycznych. Po ukończeniu szkolenia odpowiedni wpis zostaje dodany do Profilu Kierowcy Zawodowego (PKZ).

Szkolenie ADR – co to jest i dla kogo?

Szkolenie ADR to kurs specjalistyczny, który przygotowuje kierowców do bezpiecznego przewozu substancji sklasyfikowanych jako niebezpieczne zgodnie z międzynarodową konwencją. Podczas zajęć uczestnicy zapoznają się z zasadami przewożenia takich materiałów, procedurami postępowania w razie awarii, metodami zabezpieczania ładunku oraz wymaganiami prawnymi dotyczącymi ich transportu na terenie Unii Europejskiej.

Rodzaje szkoleń ADR

Szkolenie podstawowe ADR obejmuje 18 godzin zajęć. Jego ukończenie jest wymagane, aby legalnie móc transportować większość towarów niebezpiecznych, z wyłączeniem substancji z klasy 1 (materiały wybuchowe) oraz klasy 7 (materiały promieniotwórcze). Kierowcy chcący przewozić substancje w cysternach, muszą przejść dodatkowy kurs specjalistyczny, który trwa 13 godzin.

Osoby transportujące materiały szczególnie niebezpieczne, takie jak ładunki wybuchowe (klasa 1) oraz substancje promieniotwórcze (klasa 7), muszą ukończyć osobne szkolenia, z których każde trwa 8 godzin. Wszystkie kursy zakończone są egzaminem państwowym, a uzyskane uprawnienia mają ważność przez 5 lat, po czym trzeba je odnowić.

Jakie dokumenty są potrzebne przed rozpoczęciem kursu?

Zanim kandydat na kierowcę zawodowego rozpocznie kurs kwalifikacyjny, musi dopełnić kilku formalności. Przed zapisaniem się na szkolenie konieczne jest zgromadzenie odpowiednich dokumentów.

Profil Kierowcy Zawodowego (PKZ) – co to jest i jak go uzyskać?

PKZ to elektroniczny dokument generowany przez starostwo powiatowe lub urząd miasta na podstawie złożonego wniosku. Profil ten zawiera wszystkie istotne informacje dotyczące kierowcy, w tym historię zdobytych uprawnień i kursów. Jest on niezbędny do rozpoczęcia kwalifikacji wstępnej lub szkolenia okresowego.

Aby uzyskać PKZ, należy:

  • Wykonać kolorowe zdjęcie w rozmiarze 3,5 × 4,5 cm prezentujące twarz od frontu.
  • Złożyć wniosek w wydziale komunikacji odpowiedniego urzędu.
  • Dostarczyć aktualne orzeczenie lekarskie i orzeczenie psychologiczne.
  • Okazać dowód osobisty, paszport lub kartę pobytu.
  • W przypadku osób ubiegających się o rozszerzenie kwalifikacji – przedstawić prawo jazdy odpowiedniej kategorii.
  • Wnieść opłatę za wydanie prawa jazdy.

Orzeczenie lekarskie – jakie badania trzeba wykonać?

Przed rozpoczęciem kursu każdy przyszły kierowca zawodowy musi uzyskać zaświadczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania zawodu. Badanie przeprowadza uprawniony lekarz medycyny pracy i obejmuje ono m.in.:

  • kontrolę wzroku, w tym widzenia zmierzchowego i widzenia barw,
  • ocenę słuchu,
  • badanie układu sercowo-naczyniowego,
  • sprawdzenie sprawności układu ruchu,
  • testy pod kątem chorób neurologicznych i cukrzycy.

Orzeczenie psychologiczne – co obejmuje test psychologiczny?

Badanie ma na celu ocenę predyspozycji kierowcy do pracy w zawodzie. Składa się z kilku etapów, które pozwalają określić zdolność koncentracji, szybkość reakcji i odporność na stres. W jego trakcie przeprowadza się:

  • analizę sprawności psychomotorycznej,
  • badanie zdolności poznawczych (koncentracji i spostrzegawczości),
  • test cech osobowości, dojrzałości społeczno-emocjonalnej,
  • badanie reakcji w sytuacji stresującej.

Podsumowanie

Zdobycie uprawnień kierowcy zawodowego wymaga przejścia przez szereg formalności, kursów i egzaminów, które razem tworzą solidne przygotowanie do pracy w transporcie drogowym. Dzięki zdobytym certyfikatom można skutecznie otworzyć przed sobą drzwi do stabilnej pracy w transporcie krajowym i międzynarodowym.

Kursy zawodowe oferowane w naszej szkole jazdy JaZDAM w Bydgoszczy pozwalają uzyskać wymagane kwalifikacje, a także zdobyć praktyczne umiejętności, które są niezbędne w codziennej pracy za kierownicą. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą!